काठमाडौँ – नेपाली राजनीतिमा चर्को आलोचना, विद्रोही स्वर र आत्मसंघर्षको कथा बोकेको अर्को सशक्त अभिव्यक्ति सार्वजनिक भएको छ। काठमाडौँ महानगरपालिकाका प्रमुख बालेन्द्र शाह (बालेन) ले सार्वजनिक गरेको नयाँ र्‍याप गीत केवल सङ्गीत होइन, सत्ता, समाज र आफ्नै भोगाइप्रति गरिएको कठोर आत्मस्वीकृति हो।

बालेनले गीतमार्फत आफूले धेरै समयसम्म लाजका कारण वास्तविक कथा नसुनाई बसेको स्वीकार गरेका छन्। स्वर्गीय बुबा डा. रामनारायण शाहप्रति श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दै उनले आफ्ना भोगाइ, पीडा र भित्री द्वन्द्वलाई शब्द र सङ्गीतमा उतारेका छन्। ‘लाजका कारण वास्तविक कथा लुकाएर राखेँ’ भन्ने स्वीकारोक्ति आफैँमा एक गहिरो राजनीतिक टिप्पणी बनेको छ।

गीतमा बालेनले चाप्लुसी, बेइमानी र अवसरवादले भरिएको समाजप्रति तीखो प्रहार गरेका छन्। “चाप्लुसीको संसारमा पढेर केही नभएको” भन्दै उनले शिक्षित भए पनि इमानदार बनेर बाँच्न नसकिने यथार्थ चित्रित गरेका छन्।

“बेइमानीकै चल्दो रैछ, रुखमा पैसा फल्दो रैछ” भन्ने पङ्क्तिले भ्रष्ट संरचनामाथि व्यङ्ग्य मात्र होइन, पीडादायी सत्य पनि उजागर गर्छ।

गीतमा बालेन आफूलाई सत्ता र सुविधाभन्दा सेवामा उभिएको जनप्रतिनिधिका रूपमा प्रस्तुत गर्छन्। “देशको सेवा गर्दैछु” भन्दै उनले आत्मसम्मान गुमाएर बाँच्नु दिनदिनै मर्नुजस्तै हुने सन्देश दिएका छन्।

“घुसखोरीले पेट नभरेको, दिनदिनै मर्दै गरेको” भन्ने पङ्क्तिमा उनले राजनीतिलाई जीविकाको साधन बनाउने प्रवृत्तिप्रति अस्वीकार प्रकट गरेका छन्।

जेनजी आन्दोलनका सूत्रधारका रूपमा चिनिएका बालेनले यो गीतमार्फत आन्दोलनको भावनालाई साङ्गीतिक भाषामा पुनः उजागर गरेका छन्। उनको स्वरमा आक्रोश छ, तर त्यो आक्रोश अराजक होइन-इमानदारी, नैतिकता र जबाफदेहिताको खोजी हो।

यो र्‍याप गीत सत्ता केन्द्रित भाषणभन्दा फरक ढङ्गले आएको राजनीतिक वक्तव्य हो। भाषणभन्दा गीत प्रभावकारी हुन्छ भन्ने मान्यतालाई बालेनले फेरि एकपटक पुष्टि गरेका छन्। उनका शब्दहरू मनोरञ्जनका लागि होइनन्, प्रश्न उठाउन, ऐना देखाउन र सोच बदल्नका लागि हुन्।

नेपाली राजनीतिमा जहाँ धेरै नेता मौनता, सम्झौता र चुप्पी रोज्छन्, त्यहीँ बालेनको यो गीत राँको बनेर बलिरहेको छ-अँध्यारो संरचनामाथि उज्यालो फ्याँक्दै, बेइमानीको सामान्यीकरणलाई चुनौती दिँदै।

यो गीत केवल व्यक्तिगत पीडाको अभिव्यक्ति होइन, जेनजी पुस्ताको साझा आवाज र राजनीतिक चेतनाको दस्ताबेज बनेर उभिएको छ।