काठमाडौं : सहकारी ठगी प्रकरणमा पक्राउ परेका पूर्वगृहमन्त्री रवि लामिछानेको थुना बाहिर बसेर अनुसन्धानमा सघाउने माग कास्की जिल्ला अदालतले अस्वीकार गरेको छ। न्यायाधीश हिमलाल बेल्बासेको इजलासले थुना बाहिर बस्न पाउनु पर्ने लामिछानेको माग अस्वीकार गरेको हो।

न्यायाधीश बेल्बासेको इजलासमा लामिछानेले राखेको धारणा र सवाल जवाफ :

यतिखेर मैले यहाँहरूलाई भन्ने भनेको, मेरो अन्तिम आशा भनेकै सम्मानित अदालत मात्रै हो। किनभने यो सुरुवातदेखि अहिलेसम्म बढी नै राजनीतिकरण भएको मुद्दा हो। म त अलि आवाज भएकै मान्छे हुँ, ठाउँ-ठाउँमा बोलिरहन्छु। तर, राज्यले सहकारी पीडितका लागि कहीँ बोलेको छैन। उहाँहरू माथि थप अन्याय भएको छ।

हामीले त्यतिखेर नै प्रतिवेदनमार्फत कसरी सहकारीको समस्या समाधान गर्न सकिन्छ भनेर प्रतिवेदन दिएका थियौँ। मन्त्री हुँदा मैले फास्ट ट्र्याकबाट अध्यादेश ल्याएर भए पनि समस्या सम्बोधन गर्नुपर्छ भनेर मन्त्रिपरिषद्मा पत्र लेखेको थिएँ, जुन अघि यहाँ पढियो। मन्त्रिपरिषद्को त्यही बैठकबाट बाहिर निस्केर सरकारका प्रवक्ताले फास्ट ट्र्याकबाट सम्बोधन गर्छौ भनेर भन्नू भएको थियो। त्यसको पहल नै मैले गरेको थिएँ।

एउटा सञ्चारकर्मीको रूपमा मेरो कर्म जहिल्यै सार्वजनिक नै छ। म पब्लिक सर्भिलेन्समा सधैँ बसेको मान्छे हुँ। टेलिभिजन खोल्दाखेरि लुकेर खोलिएको थिएन। त्यतिखेर सार्वजनिक ऐलान गरेर यी सञ्चालकहरूसँग म काम गर्दैछु, यिनको केही उजुरी छ भने हाम्रा टेलिभिजनका पत्रकार त्यसबारे समाचार बनाउन पनि स्वतन्त्र छन् भनेकै थियौँ।

कसैले देखाउनुभयो भने एक मिनेटभित्र सार्वजनिक बहसमा ल्याउँछु पनि भनेकै हौँ। ती गलत रहेछन् भने कि तिनीहरू हुन्नन् कि म हुन्न भनेको भिडियो अहिले पनि टेलिभिजनको रेकर्डमा छ। प्रधानमन्त्रीले उद्घाटन गरेको टेलिभिजनमा जीवी राईले म लगानीकर्ता हुँ, मैले राम्रोसँग गरेको हुँ, जिम्मेवारी लिन्छु भनेको कुरा अहिलेसम्म पनि रेकर्डमै छ।

गोर्खा मिडियामा आएको भनिएको पैसा बैङ्किङमार्फत भएको हो। ७ महिनामा वर्ल्ड क्लास टेलिभिजन बनाउने जिम्मेवारी लिएको हो र मेरो विज्ञता त्यही भएको हुनाले त्यसरी काम गर्दै गइयो।

मलाई नै कारण बनाएर, मेरै विषयमा कुरा उठेको हुनाले मलाई नै केन्द्र बनाएर संसदीय छानबिन विशेष समिति बनाइयो। त्यसकारण प्रतिवेदनको मध्यविन्दुमा म नै थिएँ। सरकार परिवर्तन भयो, मानिसको बोली परिवर्तन भयो। त्यसखेर संसदमा प्रधानमन्त्रीजी ले बोल्दा आफ्नो मनबाट बोल्नुभएको होइन।

सबै अनुसन्धान गरेका निकायलाई बोलाएर, बुझेर उहाँले त्यो कुरा बताउनुभएको थियो। अहिलेका प्रधानमन्त्रीले पनि त्यसै गरी बुझेर बोल्नु भएको थियो। प्रहरी प्रमुखले सबै निकायहरूलाई बोलाएर, सोधेरै भन्नुभएको हो। महान्यायाधिवक्ताको कार्यालयले पनि खोजेर, बुझेरै पत्र दिएको हो।

जीवी राईलाई पक्राउ गर्नुपर्ने कुरामा सबैभन्दा बढी काम गर्ने जनप्रतिनिधिको रूपमा म आफूलाई दाबी गर्न चाहन्छु। मैले मलेसियाका गृहमन्त्रीसँग दुई पटक टेलिफोन सम्पर्क गरेँ। उहाँले दिएकै उपायअनुसार जीवी राईको पासपोर्ट खारेज गर्नु यही अदालतमा निवेदन आएको हो।

तर, सम्मानित अदालतबाट आदेश आउन सकेन। जीवी राईलाई पक्राउ गर्नुपर्छ भनेर सार्वजनिक अभिव्यक्ति दिँदा जमिनमुनि भए पनि आकाशमा भए पनि पक्रन्छु भनेर अभिव्यक्ति दिने मानिस पनि मै हुँ, बचतकर्ताको रकम फिर्ता गराउनको लागि सबैभन्दा बढी प्रतिवेदन दिनेमा म आफैँ संलग्न भएको हो। सार्वजनिक रूपमा, अहिले त यो यो विषय आउँछ भन्ने मलाई थाहा थिएन नि।

त्यो अवधिमा, अरू मानिसहरूलाई न्याय दिने कार्यक्रमको स्वरूप मेरो थियो। कयौँ मानिसहरू आउँथे त्यहाँ न्याय माग्नको लागि। त्यहाँ मैले काम गर्दा देशभरका सयौँ, हजारौँ सहकारी पीडितहरूको विषय उठाएको रेकर्ड अझै पनि छ। तर यही सहकारीका मानिसहरू कहिल्यै पनि तपाईँको टेलिभिजनमा हाम्रो पैसा आएको हो, हामी पीडित भयौँ भन्न आएनन्। मैले टेलिभिजन छोडेर गएको एक(डेढ वर्ष कहिल्यै मैले सुन्न मेरा विरुद्ध कुनै कुरा सुन्न परेन। न कसैले समाचार बनायो, न कसैले प्रहरीमा भने।

न्यायाधीश : यो अनुसन्धानको चरण हो। अहिले दोषी भनिहालेको छैन।

रवि : हैन मैले त्यसबारे किन बताउन खोजेको भने…

न्यायाधीश : अनुसन्धानको चरण हो निर्दोष पनि हुन सक्नुहुन्छ नि।

रवि : बुझेको छु। अलिकति भोकल भएको भएका कारण समस्यामा परेँ तर हिजो सडकमा मिटर ब्याज पीडितको आवाज उठिरहँदा खेरी, सदनमा मिटर ब्याज पीडितको समस्या समाधान नहुने हो भने सदन चल्न सक्दैन भनेर सबैभन्दा ठुलो आवाज उठाएको मैले हो। त्यसको समाधानतर्फ लिएर जान भूमिका खेलेको मैले हो। मैले भ्रष्टाचारमा ५ वर्षे हदम्याद हुन्छ भने हाम्रो लासमाथि टेकेर जानुपर्छ भनेर सबैभन्दा ठुलो भोकल उठाएका कारणले त्यसलाई संसदीय समितिले खारेज गरिदियो।

अहिले पनि देशमा यत्रो राजनीतिक मुद्दाहरू छन्, त्यस्ता कुराहरूमा पहल हुनुपर्ने तर सदन चलेको छैन। प्रधानमन्त्रीको घमन्डका कारण घटनाक्रम फेरिइरहेको छ, बढिरहेको छ, तर म यहाँ बसेको १ महिना ७ दिन भयो, त्यसको ६ दिन मात्रै सदुपयोग भयो। बाँकी दिन केही गरिएको छैन। म भागेर कहीँ जान्नँ।

म संसारका राम्रो जिन्दगी बाँचेर आएको मान्छे, यो देशमा केही गर्छु भनेर, अमेरिकी पासपोर्ट बुझाएर, यो देशको सेवामा लागेको मान्छे म भागेर कहाँ जाउँला र। म जति बेला पनि उपस्थित हुन सक्छु।

मेरो कुनै नियत छैन। अनुसन्धानमा सघाउने मेरो नियत छ तर ममाथि राजनीतिक प्रतिसोध साँधिएको छ। यो हुँदाहुँदै पनि यसो गर्छौँ भनेर भनिएका भिडियोहरू सार्वजनिक छन्। ठाउँ ठाउँमा मुद्दा लगाइदिन्छु, योपछि अर्को मुद्दा लगाइदिन्छु, ९० दिन लगाइदिन्छु भनेका भिडियोहरू सार्वजनिक छन्।

बहस सधैँभरि असाध्यै राम्रो हुन्छ तर आदेशले सधैँ निराश बनाइदिन्छ। म आज अत्यन्त आशावादी भएर हेरिरहेको छु।

न्यायाधीश : बिचको अवस्था हो यो, यसमा सुरुको अवस्थामा छुट्टै हुन्छ, अनुसन्धानको अवस्थामा छुट्टै हुन्छ, म्याद थप्ने अवस्थामा अर्कै हुन्छ। यसलाई त्यही रूपमा बुझ्नुपर्छ। अहिले दोषी भएँ भनेर निराश हुनुपर्ने अवस्था छैन, भोली निर्दोष हुन सक्नुहुन्छ। यो पक्रियालाई चाहिँ सघाउनुपर्‍यो।

रवि : हस्, तर मलाई थुनिरहन पर्छ जस्तो लाग्दैन, सबैभन्दा धेरै मतदाताको मन जितेर प्रतिनिधिसभा सदस्य भएर आएको छु। म आज आशाको साथ आएको छु।

न्यायाधीश : अहिले म दोषी भएँ नि भनेर सोचिहाल्न पनि पर्दैन, अहिले निर्दोष छु भनेर भनिहाल्न पनि पर्दैन।

रवि : जे जे बाहिर भनिएका छन्, त्यहित्यहि पुग्दै जाँदा, ठाउँ ठाउँमा मुद्दा, मान्छेलाई फरार गर्दै मुद्दा लगाउँदै जाँदा खेरी अपमान भएको छ। यहाँ नभने कहाँ भनौँ?

न्यायाधीश : अपमान त हुँदैन नि, तथ्यमा आधारित भएर काम गर्छौ।

रवि : आशा र भरोसा नै सम्मानित अदालत हो।

न्यायाधीश : कसले पोल्यो भन्दा पनि अनुसन्धानले जे देखियो त्यही हुन्छ।

रवि : म सघाउनका लागि तयार छु तर अलि धेरै हैरानी भयो।

न्यायाधीश : त्यो हुन सक्छ। त्यही भएर चाँडै सक्न खोजेको।

रवि : खै, देशभरि मुद्दा लाउँदै जाने। म कसरी के भन्नु र, आफैँले याद गर्नुहोला। जे भइरहेको छ तपाईँले मनन गर्नुहोला।

न्यायाधीश : थुनछेकको बेलामा विचार गर्न सकिन्छ, यो अनुसन्धान चाहिँ ठिक छैन, यो ठिक छ भनेर अहिले भन्ने अवस्था छैन।

रवि : म अनुसन्धानलाई सघाउँछु, ममाथिका प्रतिशोध सँग पनि लडौँला। मलाई सम्मानित अदालतप्रति धेरै विश्वास छ।

न्यायाधीश : थुनछेकको क्रममा छोड्ने राख्ने कुरा हुन सक्छ। तर तपाईँलाई यहाँबाट छोडे पनि अर्को ठाउँमा यही प्रकरणमा पक्राउ पुर्जी जारी भइसकेको छ, त्यहाँबाट पक्राउ भइहाल्नुहुन्छ।

रवि : अन्याय भएको छ ममाथि। त्यही भएर तपाईँसँग डिबेट गर्न पनि डर लाग्छ। तर तपाईँमाथि पूर्ण आशावादी छु।

न्यायाधीश : मैले छोडेर के गर्नु तपाईँलाई समाएर फेरी अर्को जिल्ला लगिहाल्छ। अनुमति दिएको छ अरू जिल्लाबाट पनि। मैले छोडेर कुनै औचित्य नै हुन्न। कमसेकम यहीँबाट लानुहुन्छ, बयान गराउनुहुन्छ, यो केशको क्रममा ती केश पनि सकिन्छन्।

रवि : त्यस्तो भएछ भने म जान्छु नि। तर मलाई बाहिर रहेर अनुसन्धानमा सहयोग गर्न दिनुहोस्। मलाई अनुसन्धान भरि पोखरा नछोड भन्नुहुन्छ भने पनि छोड्दिन।