काठमाडौं (पहिचान) साउन १६ – यौनिक तथा लैगिक अल्पसंख्यक समुदायको अधिकारको आवाज उठाउदै आएको रेडियो कार्यक्रम “पहिचान” पुनः प्रशारण हुन थालेको छ । समलिंगी तेस्रोलिंगीको अधिकारका लागि अवाज उठाउदै आएको संस्था नील हिरा समाजको उत्पादन कार्यक्रम पहिचान यही अगष्ट १ तारिक (साउन १६ गते) देखी प्रशारण हुन थालेको हो । नर्वेजियन दुतावासको सहयोगमा प्रशारण हुँदै आएको कार्यक्रम पहिचान फण्डिङ ग्यापका कारण झण्डै ५ महिना बन्द भएको थियो । कार्यक्रम पहिचान नर्वेजियन दुतावासकै सहयोगमा फेरी प्रशारण सुरु भएको हो ।
“हामी सबै भिन्न, हामी सबै समान” भन्ने स्लोगनका साथ प्रशारण हुँदै आएको कार्यक्रम पहिचान अब काठमाडौं उपत्यकामा रेडियो अन्नपुर्ण एफ. एम. ९४ मेगाहर्जमा दैनिक अपरान्ह ४ : १५ देखी ५ बजेसम्म सुन्न सकिने छ । यस्तै काठमाडौं उपत्यका बाहिर प्राईम एफ.एम. बनेपा, शुक्लाफाँटा एफ एम कञ्चनपुर, रेडियो पुर्वेली आवाज विराटनगर, रेडियो मकवानपुर हेटौंडा, कृष्णसार एफ.एम.बाँके र रेडियो तरङ पोखरासहित ७ वटा एफ.एमबाट सुन्न सकिने नील हिरा समाजका उप–कार्यकारी निर्देशक परशुराम राईले जानकारी दिए ।
समलिंगी तेस्रोलिंगीको आवाज उठाउँदै आएको रेडियो कार्यक्रम पहिचान यसअघि देशका विभिन्न १५ वटा एफ.एम. रेडियोबाट प्रशारण हुदै आएको थियो । पहिलो चरणमा यो कार्यक्रम ८ सय ७५ वटा श्रृखला प्रशारण भएको थियो ।
कार्यक्रम पहिचानले विभेदमा रहेको समुदाय समलिंगी तेस्रोलिंगीको अधिकारको आवाज नीति निर्माता, सरोकारवाला तथा आम सर्वसाधारण जनतासामु पुया¥याउदै आएको छ । संविधान निर्माणको चरणमा रहेको अवस्थामा संविधानमै यौनिक तथा लैगिक अल्पसंख्यकको अधिकार लेखाउनमा केन्द्रित रहेको कार्यक्रम पहिचान आगामी दिनमा यसै विषयमा केन्द्रित रहने नील हिरा समाजकी अध्यक्ष पिंकी गुरुङले जानकारी दिइन् ।
यसैक्रममा कार्यक्रम पहिचानको प्रशारण पुनः सुरु हुन लागेकोमा नील हिरा समाजका संस्थापक तथा पूर्व सभासद् सुनिलबाबु पन्तले कार्यक्रमको सफलताका लागि सुभाकामना प्रदान गरेका छन् । पन्तले भनेका छन्, “पहिचान रेडियो कार्यक्रमको नयाँ सृङखलाले पहिचान रेडियोको नाम र ख्याति अझ धेरै वढोस् र आफ्नो लक्ष्यको उच्चतम विन्दुसम्म पुगोस् भन्ने मेरो गहिरो आकांक्षा रहेको छ । नेपालमा यौनिक तथा लैगिंक अल्पसंख्यकका हक अधिकर स्थापनामा सञ्चार क्षेत्रको ठूलो योगदान रहेको छ । झन् यौनिक तथा लैगिंक अल्पसंख्यकका हक अधिकारमा पूर्र्ण समर्पित रेडियो पहिचानको योगदानको त मूल्याङकन गरेर पनि गर्न सकिन्न ।” पन्तले कार्यक्रम पहिचानले नेपाली समाजलाई अझ बढी लोकतान्त्रिक र समावेशि चरित्रको वनाउन मद्धत पुग्ने विश्वास ब्यक्त गरेका छन् ।
यसैगरी कार्यक्रम पहिचान सुरु भएकोमा समाजकी कार्यकारी निर्देशक मनिषा ढकालले सुभकामना व्यक्त गरेकी छन् । उनले कार्यक्रम पहिचानको सफलताको कामना गर्दै संविधानमै आफ्नो अधिकार लेखाउन प्रयत्नरत नील हिरा समाजको अभियानमा थप सहयोग पुर्याउने विश्वास ब्यक्त गरिन् । ढकालले कार्यक्रम पहिचानले संविधानसभा तथा यसका कामकारबाहीका सूचना र त्यसमा समलिंगी तेस्रोलिंगीको उपस्थितिलाई जोडेर सभासदहरुसंगको अन्तरक्रियामा केन्द्रित गर्न सुझाव दिइन् ।
यस्तै समाजकी अध्यक्ष पिंकी गुरुङले समलिंगी तेस्रोलिंगीको अधिकार प्राप्तिको अभियानमा सहकार्य गर्दै आएको कार्यक्रम पहिचानले पुनः निरन्तरता पाउनु खुसीको कुरा भएको भन्दै सफलताको कामना गरिन् । उनले कार्यक्रम पहिचानले आँफुलाई संविधानसभा तथा नीति निर्माणमा केन्द्रित गर्नु पर्नेमा जोड दिइन् । यौनिक तथा लैगिक अल्पसंख्यकहरुले संविधानसभाबाट बन्न लागेको संविधानमा आफ्ना अधिकार लिपिबद्ध गराउन खोजिरहेको समयमा समाजको यो अभियानमा साथ दिनु पर्ने उनले बताइन् ।

यस्तै समाजका सचिव मनोरञ्जन कुमार बैद्य, उपनिर्देशक परसुराम राई, नील हिरा समाजको सेभ द चिल्ड्रेन परियोजनका राष्ट्रिय कार्यक्रम संयोजक प्रकाश निरौला, कानुनी सल्लाहकार प्रेमबहादुर थापा र सुजन पन्तले नयाँ संबिधानमा यौनिक तथा लैगिंक अल्पसंख्यक समूदायको अधिकार लेखाउन रेडियो कार्यक्रम पहिचानले सहयोग गर्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । रेडियो कार्यक्रम पहिचान दक्षिण एसियामानै नितान्त नौलो प्रयोग हो । यौनिक तथा लैङगिक अपसंख्यक समूदायको अधिकारका लागि आवाज उठाउने काय्र्रक्रम पहिचान दक्षिण एसियामै पहिलो रेडियो कार्यक्रम हो ।